Üniversite eğitimi alan birçok öğrenci çeşitli nedenlerle farklı bir üniversiteye ya da bölüme geçiş yapmak isteyebilir. Bu süreçte ÖSYM üzerinden yapılan yatay geçişler, öğrenciler için en yaygın tercih edilen yöntemlerden biridir. Ancak bu sistemde belirli kurallar, koşullar ve zamanlamalar bulunur. Bu yazıda ÖSYM ile yatay geçiş yapmanın tüm detaylarını, şartlarını ve süreçlerini adım adım ele alıyoruz.
ÖSYM İle Yatay Geçiş Nedir?
ÖSYM ile yatay geçiş, öğrencinin merkezi yerleştirme puanı esas alınarak başka bir üniversitenin aynı ya da eşdeğer bölümüne geçiş yapmasıdır. Merkezi yerleştirme puanıyla geçiş yapılırken, öğrencinin ilk yerleştirildiği yıl aldığı puan esas alınır ve geçmek istediği bölümün taban puanı dikkate alınır. Bu sistem sayesinde öğrenciler, daha önce girdikleri sınav sonucuna göre tercih ettikleri üniversiteye yeniden yerleşme şansı yakalar.
ÖSYM İle Yatay Geçiş Başvuru Şartları
Öğrencilerin ÖSYM üzerinden yatay geçiş yapabilmesi için belirli kriterleri karşılaması gerekmektedir. Bu şartlar hem akademik başarıyı hem de disiplin cezası gibi öğrenci geçmişine dair hususları kapsar.
Merkezi Yerleştirme Puanının Uygun Olması
ÖSYM ile yatay geçiş yapılacak bölümün, öğrencinin ilk yerleştirildiği yıl itibarıyla aldığı merkezi yerleştirme puanına eşit veya daha düşük bir taban puanı olması gerekmektedir.
Eğitim Seviyesinin Uygunluğu
Geçiş yapılacak programın, öğrencinin mevcut programıyla aynı eğitim seviyesinde (ön lisans, lisans) olması gerekir. Farklı eğitim düzeyleri arasında ÖSYM ile geçiş yapılamaz.
Hazırlık Sınıfı Tamamlanmış Olmalı mı?
Eğer geçiş yapılmak istenen bölümde hazırlık sınıfı varsa ve öğrenci hazırlık sınıfı okumuşsa, bu sınıfı başarıyla geçmiş olması gerekir. Aksi halde başvuru kabul edilmez.
Yatay Geçiş İçin Gerekli Belgeler
ÖSYM ile yapılan geçiş başvurularında birçok resmi belge talep edilmektedir. Bu belgelerin eksiksiz ve zamanında sunulması, başvurunun geçerli olabilmesi açısından oldukça önemlidir.
| Gerekli Belgeler | Açıklama |
|---|---|
| Transkript Belgesi | Öğrencinin okuduğu dersleri ve notlarını gösterir. |
| Disiplin Cezası Almadığına Dair Belge | Öğrencinin üniversite geçmişinde herhangi bir disiplin cezası almadığını kanıtlar. |
| Öğrenci Belgesi | Öğrencinin aktif öğrenci olduğunu gösteren resmi belgedir. |
| ÖSYM Sonuç Belgesi | İlk yerleştirildiği yılın merkezi yerleştirme puanını gösterir. |
| Nüfus Cüzdanı Fotokopisi | Kimlik doğrulama amacıyla kullanılır. |
Yatay Geçiş Süreci Nasıl İşler?
Başvuru süreci belirli takvimler doğrultusunda yürütülür. Genellikle yaz aylarında yapılan başvuruların ardından üniversiteler belirli kontenjanlar dâhilinde kabul işlemlerini tamamlar.
Başvuru Tarihleri
Her üniversitenin ÖSYM üzerinden yatay geçiş başvurusu için belirlediği bir takvimi vardır. Genellikle Temmuz-Ağustos aylarında ilan edilen tarihler, üniversitenin resmi web sitesinden takip edilmelidir.
Değerlendirme Süreci
Başvurular geldikten sonra üniversite yönetimi, belgeleri ve merkezi yerleştirme puanlarını inceleyerek uygun adayları belirler. Uygun adaylara kabul yazısı gönderilir.
Kayıt İşlemleri
Kabul edilen öğrenciler belirlenen tarihler arasında kayıt işlemlerini tamamlamalıdır. Aksi takdirde haklarını kaybedebilirler.
Hangi Durumlarda Yatay Geçiş Yapılamaz?
Her öğrenci ÖSYM üzerinden yatay geçiş yapamaz. Bazı kısıtlayıcı durumlar bu süreci engelleyebilir.
Farklı Eğitim Düzeyine Geçiş
Önlisans öğrencisi, lisans programına ya da tersi yönde yatay geçiş yapamaz. Sadece aynı düzeydeki programlar arasında geçiş yapılabilir.
Taban Puan Uyumsuzluğu
Öğrencinin merkezi yerleştirme puanı, geçmek istediği bölümün ilk yerleştirme yılındaki taban puanından düşükse, başvuru reddedilir.
Disiplin Cezası
Disiplin cezası almış olan öğrencilerin başvuruları çoğu üniversite tarafından dikkate alınmaz. Bu belgeyle başvuru zorunludur.
ÖSYM İle Yatay Geçişin Avantajları Nelerdir?
ÖSYM ile yapılan yatay geçişler, birçok öğrenciye hem akademik hem de sosyal anlamda yeni fırsatlar sunar. Daha kaliteli eğitim alma, memlekete ya da aileye yakın bir şehirde eğitim görme gibi nedenlerle tercih edilebilir. Ayrıca merkezi puana dayalı olduğu için akademik başarıya bağlı sıkı bir eleme söz konusu olmaz.
Sıkça Sorulan Sorular
Aşağıda “ÖSYM ile yatay geçiş şartları nelerdir” ile ilgili sıkça sorulan sorular ve yanıtları yer almaktadır:
Hazırlık sınıfındayken yatay geçiş yapılabilir mi?
Hazırlık sınıfındayken ÖSYM ile yatay geçiş başvurusu yapılabilir, ancak geçiş yapılacak programda hazırlık eğitimi yoksa ve öğrenci hazırlık sınıfını geçememişse başvuru kabul edilmez.
Her üniversite ÖSYM ile geçişi kabul eder mi?
Hayır, her üniversitenin ÖSYM ile geçiş konusunda farklı uygulamaları olabilir. Bazı üniversiteler kontenjan açmayabilir veya ek şartlar koyabilir. Bu nedenle başvuru yapılacak üniversitenin duyuruları dikkatle takip edilmelidir.
Not ortalaması yatay geçişte etkili midir?
ÖSYM ile yapılan geçişlerde not ortalaması dikkate alınmaz, ancak bazı üniversiteler kendi özel koşulları kapsamında bu kriteri isteyebilir. Genellikle yalnızca merkezi puan önemlidir.
Merkezi puanım geçmek istediğim bölümden yüksekse geçiş garanti mi?
Merkezi puan yeterli olsa bile üniversitelerin kontenjanları sınırlı olduğu için başvuruya çok fazla talep olması durumunda geçiş garanti olmayabilir. Başvurular sıralamaya göre değerlendirilir.
ÖSYM ile yatay geçiş kaç defa yapılabilir?
Öğrenci, merkezi yerleştirme puanıyla sadece bir defaya mahsus yatay geçiş yapabilir. Bu hakkı kullandıktan sonra yeniden başvuru yapma imkânı bulunmamaktadır.
Hazırlık sınıfı geçiş sonrasında tekrar alınır mı?
Geçilen üniversitede de hazırlık eğitimi varsa ve öğrenci bunu belgeleyemezse tekrar hazırlık okuyabilir. Ancak hazırlığı geçmiş olanlar, muafiyet için sınavlara katılabilir.
Yatay geçiş bursları etkiler mi?
Merkezi yerleştirme puanına göre kazanılan burslar genellikle geçerli olmaya devam eder. Ancak özel burslar ya da sponsorluklar yeni üniversitenin politikalarına göre değişebilir.
Açıköğretim programlarına yatay geçiş yapılabilir mi?
Hayır, ÖSYM ile yapılan merkezi yatay geçişler yalnızca örgün eğitim veren üniversiteler arasında geçerlidir. Açıköğretim programları bu kapsamda değerlendirilmez.
